Phonics có phải là “chìa khóa vạn năng” giúp trẻ không phải học những quy tắc trọng âm cũng như giúp trẻ phát âm chính xác mọi từ? Trong bài viết này, hãy cùng Light Up English khám phá mối quan hệ giữa Phonics và trọng âm tiếng Anh, đồng thời tìm hiểu lý do vì sao việc học trọng âm là vô cùng cần thiết, ngay cả khi trẻ đã thành thạo Phonics.
Mục lục của bài viết
Phonics là gì?
Phonics là phương pháp dạy đọc và viết dựa trên mối liên hệ giữa âm thanh và các chữ cái hoặc nhóm chữ cái tương ứng. Nói cách khác, Phonics dạy trẻ cách nhận diện mặt chữ và phát âm dựa trên các quy tắc về âm thanh.
Ví dụ, khi nhìn thấy chữ cái “c” trong từ “cat”, trẻ sẽ được học cách phát âm là /k/, từ đó ghép với các âm /æ/ và /t/ để đọc thành từ “cat”.
Phonics giúp trẻ:
- Phát âm chính xác: nhờ nắm vững quy tắc phát âm trong Phonics, trẻ dễ dàng hiểu được cách các chữ cái kết hợp với nhau để tạo thành âm thanh.
- Đọc và viết tốt hơn: Trẻ có thể tự đọc và viết các từ mới mà không cần phải ghi nhớ từng từ.
- Phát triển kỹ năng ngôn ngữ: Phonics là nền tảng vững chắc cho việc học tiếng Anh, giúp trẻ tự tin hơn trong giao tiếp.
Xem thêm: Các chương trình dạy học Phonics phổ biến nhất
Trọng âm tiếng Anh là gì?
Trọng âm tiếng Anh chính là yếu tố cần và đủ để con trở thành người nói tiếng Anh giỏi. Trọng âm là âm tiết được nhấn mạnh, cần đọc to rõ hơn các âm tiết khác của một từ. Trọng âm thường xuất hiện trong các từ vựng có 2 âm tiết trở lên để giúp con:
- Phân biệt nghĩa của từ: Trọng âm có thể thay đổi nghĩa của cùng một từ. Ví dụ:
- PREsent (danh từ, nhấn âm 1): món quà
- preSENT (động từ, nhấn âm 2): trình bày
- Tạo nhịp điệu cho câu nói: Trọng âm giúp câu nói trở nên tự nhiên, trôi chảy và dễ nghe hơn.
- Nâng cao khả năng nghe hiểu: Khi nắm vững trọng âm, người nghe sẽ dễ dàng nhận biết được từ khóa và ý chính của câu nói giúp tăng sự tự tin trong giao tiếp.
Khi không nắm vững trọng âm có thể dẫn đến những tình huống “dở khóc dở cười” trong giao tiếp. Vì vậy, việc học trọng âm là vô cùng cần thiết để người học tiếng Anh có thể phát âm chuẩn, giao tiếp hiệu quả và tránh những hiểu lầm không đáng có.
Xem thêm: Trẻ nên học Phonics hay học phát âm Tiếng Anh?
Học Phonics rồi thì không cần học trọng âm?
Điều này không đúng hoàn toàn. Thực tế, phonics không dạy trọng âm.
Mặc dù việc dạy-học Phonics rất cần thiết để phát âm chính xác và đọc viết tốt, nhưng trọng âm cũng là một kỹ năng quan trọng giúp trẻ nói tiếng Anh trôi chảy và tự nhiên hơn. Phonics tập trung vào việc giúp trẻ nhận diện và phát âm các âm, ghép chúng lại để đọc. Nhưng việc xác định trọng âm của một từ lại là một câu chuyện khác.
Trọng âm không chỉ đơn giản là phát âm đúng từng âm riêng lẻ. Nó liên quan đến việc âm nào được nhấn mạnh trong từ và từ nào được nhấn mạnh trong câu. Điều này ảnh hưởng đến nhịp điệu và ý nghĩa của lời nói.
Ví dụ, từ “record” được phát âm khác nhau tùy thuộc vào việc nó được sử dụng như một danh từ (RE-cord) hay một động từ (re-CORD), với trọng âm được đặt ở các âm tiết khác nhau trong mỗi trường hợp. Vì vậy, ngay cả khi trẻ học Phonics, con vẫn nên nắm được các quy tắc trọng âm để nói tự nhiên hơn và người bản xứ dễ hiểu hơn.
Chính vì vậy, bên cạnh việc học Phonics, ba mẹ nên chú trọng đến việc giúp con làm chủ trọng âm để trẻ có thể sử dụng tiếng Anh một cách chính xác và tự tin.
- Kết hợp Phonics với trọng âm: Phụ huynh nên lựa chọn các chương trình lồng ghép việc dạy trọng âm, ví dụ như Jolly Phonics
- Luyện nghe nhiều: Giúp con làm quen với nhịp điệu của tiếng Anh, từ đó nhận biết và bắt chước trọng âm một cách tự nhiên.
Lưu ý: Ngay cả trẻ em bản ngữ cũng thường phát âm sai trọng âm. Vì vậy, việc học trọng âm là rất quan trọng đối với trẻ em học tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai.
Jolly Phonics – Chương trình dạy đọc viết Tiếng Anh ưu việt
Jolly Phonics là chương trình dạy đọc viết tiếng Anh uy tín đến từ Anh Quốc, được áp dụng rộng rãi tại hơn 100 quốc gia trên thế giới. Điểm nổi bật của Jolly Phonics chính là phương pháp giảng dạy độc đáo, kết hợp âm thanh, hình ảnh, hành động (multi-sensory), biến việc học ngữ âm (Phonics) trở nên vui nhộn, sinh động và dễ dàng tiếp thu đối với trẻ nhỏ. Thay vì học vẹt, trẻ sẽ được trải nghiệm và khám phá các âm vị trong tiếng Anh một cách tự nhiên và đầy hứng thú.
Vậy điều gì tạo nên sự khác biệt của Jolly Phonics?
- Phương pháp giảng dạy độc đáo: Jolly Phonics không dạy trẻ học bảng chữ cái theo cách truyền thống mà tập trung vào việc học 42-46 âm trong tiếng Anh. Mỗi âm được gắn với một hình ảnh, câu chuyện và hành động riêng, giúp trẻ ghi nhớ một cách dễ dàng và vui nhộn.
- Phát triển toàn diện 4 kỹ năng: Jolly Phonics không chỉ giúp trẻ đọc viết tốt mà còn cải thiện kỹ năng nghe và nói. Trẻ được luyện tập nghe và phân biệt âm thanh, tự tin giao tiếp bằng tiếng Anh.
- Học mà chơi, chơi mà học: Jolly Phonics biến việc học Phonics thành một cuộc phiêu lưu thú vị với các bài hát, câu chuyện, trò chơi và hoạt động tương tác. Trẻ được tham gia tích cực, tự do khám phá và thể hiện bản thân, từ đó yêu thích việc học một cách tự nhiên.
Mặc dù Jolly Phonics tập trung vào việc dạy trẻ nhận biết và phát âm các âm riêng lẻ (phonemes), và mặc dù bản chất của Phonics không trực tiếp dạy trọng âm, chương trình đã khéo léo lồng ghép các yếu tố giúp trẻ cảm nhận và làm quen với trọng âm vào trong quá trình giảng dạy, đặc biệt là thông qua:
- Các bài hát: Giai điệu và nhịp điệu trong các bài hát Jolly Phonics chứa đựng các yếu tố ngữ điệu, lên xuống một cách tự nhiên. Khi hát theo, trẻ vô thức cảm nhận được trọng âm của từ. Ví dụ, trong bài hát về âm /s/, trẻ sẽ được học từ “sun” và “snake”, và qua giai điệu bài hát, trẻ sẽ tự nhiên nhấn nhá vào âm tiết được nhấn trọng âm mà không cần phải phân tích lý thuyết.
- Hoạt động nhấn nhá: Trong một số hoạt động, giáo viên có thể hướng dẫn trẻ vỗ tay, dậm chân, hoặc sử dụng các nhạc cụ đơn giản để thể hiện nhịp điệu và trọng âm của từ. Việc kết hợp vận động với âm thanh sẽ giúp trẻ ghi nhớ trọng âm tốt hơn.
- Sự hướng dẫn của giáo viên: Giáo viên được đào tạo bài bản về Jolly Phonics sẽ biết cách nhấn nhá, lên giọng ở những âm tiết mang trọng âm khi đọc mẫu, hát mẫu cho trẻ nghe, từ đó giúp trẻ hình thành nhận thức về trọng âm một cách tự nhiên.
Xem thêm: Các nghiên cứu về độ hiệu quả của Jolly Phonics
Kết luận
Tóm lại, Phonics và trọng âm là hai yếu tố riêng biệt, bổ trợ cho nhau để giúp trẻ phát âm tiếng Anh chính xác, lưu loát và tự nhiên. Phonics giúp trẻ nắm vững quy tắc phát âm các âm tiết, còn trọng âm lại quyết định nhịp điệu, ngữ điệu của từ và câu… Vì vậy, cha mẹ hãy trang bị cho con đầy đủ kiến thức về cả Phonics và trọng âm, thông qua việc lựa chọn chương trình học phù hợp như Jolly Phonics, kết hợp với luyện nghe thường xuyên. Có như vậy, trẻ mới có thể phát triển toàn diện kỹ năng phát âm, tự tin sử dụng tiếng Anh trong học tập và cuộc sống.
- Trung tâm anh ngữ Light Up
- Hotline: 0929.822.688
- Fanpage: https://www.facebook.
com/LightUp86 - Group: https://www.facebook.
com/groups/jollyphonicssuekid - TikTok: https://www.tiktok.com/@jollyphonicsvietnam_
- YouTube: https://www.youtube.com/@lightup86
- Email: Tienganhsuekid@gmail.
com
