Hiện nay, năng lực đọc hiểu không chỉ là một kỹ năng cần thiết mà còn là chìa khóa mở ra cánh cửa tri thức và cơ hội cho tương lai. Trẻ không chỉ cần biết đọc mà còn phải hiểu và phân tích thông tin một cách hiệu quả. Thang đo Lexile là một công cụ hữu hiệu giúp “đo ni đóng giày” khả năng đọc của trẻ một cách khoa học và chính xác. Hãy cùng Light Up English tìm hiểu về khái niệm thang đo Lexile và cách giúp ba mẹ đánh giá đúng năng lực đọc hiểu của con.
Mục lục của bài viết
Thang đo Lexile là gì?
The Lexile Framework for Reading là một hệ thống khoa học được thiết kế để đánh giá độ khó của văn bản cũng như khả năng đọc hiểu của mỗi cá nhân. Điểm Lexile được thể hiện bằng những con số, phản ánh mức độ phức tạp của văn bản dựa trên các yếu tố như độ dài câu, độ khó của từ vựng và cấu trúc ngữ pháp.
Hai thành phần chính của thang đo Lexile:
- Lexile reader measure: Đo lường năng lực đọc hiểu của người đọc.
- Lexile text measure: Đo lường độ khó/dễ của văn bản.
Các yếu tố ảnh hưởng đến điểm Lexile của văn bản:
- Độ dài câu: Câu càng dài, điểm Lexile càng cao.
- Độ khó của từ vựng: Từ ngữ càng hiếm gặp và phức tạp, điểm Lexile càng cao.
- Cấu trúc ngữ pháp: Cấu trúc câu càng phức tạp, điểm Lexile càng cao.
- Mật độ thông tin: Văn bản chứa nhiều thông tin và ý tưởng phức tạp sẽ có điểm Lexile cao hơn.
So với các phương pháp đánh giá khác, Lexile cung cấp một thang đo chính xác và khách quan hơn, cho phép phụ huynh và giáo viên lựa chọn sách phù hợp với trình độ trẻ.
Cách hoạt động của thang đo Lexile
Thang đo Lexile hoạt động dựa trên hai yếu tố chính: độ khó của văn bản và khả năng đọc hiểu của người học. Các văn bản sẽ được phân loại theo chỉ số Lexile, cho biết mức độ khó của nội dung, từ đó giúp người đọc tìm kiếm tài liệu phù hợp với khả năng của mình.
Điều này đặc biệt quan trọng trong việc phát triển kỹ năng đọc, giúp trẻ không cảm thấy nản khi gặp phải cuốn sách quá khó, hoặc quá đơn giản khiến trẻ dễ nhàm chán và tìm kiếm những cuốn sách khác.
Cách thức xác định điểm Lexile
Điểm Lexile được xác định thông qua các bài kiểm tra đọc hiểu đặc biệt như Scholastic Reading Inventory (SRI), hoặc sau khi làm bài kiểm tra đọc tiêu chuẩn và quy đổi kết quả sang thang đo Lexile.
Điểm Lexile được biểu thị bằng một con số cộng thêm chữ “L” ở cuối, ví dụ 770L. Con số này càng lớn thì năng lực đọc hiểu càng cao. Thang điểm Lexile bắt đầu từ 5L và lên đến 2000L. Nếu dưới 5L, trình độ đọc sẽ được coi là “BR” – viết tắt của “Beginning Reader”, nghĩa là người mới bắt đầu đọc.
Điều quan trọng ba mẹ cần nhớ: không nên coi điểm Lexile như một điểm số thông thường. Nó không phải là thứ để so sánh với bạn bè hay gây áp lực cho con. Hãy xem điểm Lexile như một chỉ số tham khảo để khuyến khích con nỗ lực hơn trong việc đọc và lựa chọn sách phù hợp với khả năng của con.
THANG ĐIỂM LEXILE THAM KHẢO THEO LỨA TUỔI
|
LỚP (TRÌNH ĐỘ HỌC SINH MỸ) |
THANG ĐIỂM LEXILE |
| 1 (6 tuổi) | Đến 300L |
| 2 (7 tuổi) | 140L đến 500L |
| 3 (8 tuổi) | 330L đến 700L |
| 4 (9 tuổi) | 445L đến 810L |
| 5 (10 tuổi) | 565L đến 910L |
| 6 (11 tuổi) | 665L đến 1000L |
| 7 (12 tuổi) | 735L đến 1065L |
| 8 (13 tuổi) | 805L đến 1100L |
| 9 (14 tuổi) | 855L đến 1165L |
| 10 (15 tuổi) | 905L đến 1195L |
| 11-12 (16~17 tuổi) | 940L đến 1210L |
Lựa Chọn Sách Phù Hợp Với Thang Đo Lexile
Việc lựa chọn sách phù hợp với năng lực đọc của trẻ đóng vai trò then chốt trong việc khơi gợi niềm yêu thích đọc và phát triển kỹ năng đọc hiểu. Thang đo Lexile sẽ là “trợ thủ đắc lực” giúp cha mẹ tìm được những cuốn sách “vừa vặn” cho con.
Xác định sách phù hợp với trẻ
Sau khi đã biết điểm Lexile của con, ba mẹ có thể áp dụng nguyên tắc “vùng tối ưu” để lựa chọn sách:
- Vùng tối ưu: Nên chọn sách có điểm Lexile cao hơn điểm Lexile của trẻ khoảng 50L đến 100L. Đây là vùng thử thách vừa sức, giúp trẻ mở rộng vốn từ vựng và nâng cao kỹ năng đọc hiểu mà không gây cảm giác quá khó hay nhàm chán.
- Vùng thoải mái: Sách có điểm Lexile bằng hoặc thấp hơn điểm Lexile của trẻ khoảng 100L. Trẻ có thể đọc hiểu dễ dàng, thích hợp để đọc giải trí và củng cố kiến thức.
- Vùng thử thách: Sách có điểm Lexile cao hơn điểm Lexile của trẻ trên 100L. Vùng này đòi hỏi trẻ nỗ lực nhiều hơn, phù hợp để rèn luyện kỹ năng đọc hiểu ở mức độ cao hơn.
Ví dụ: Nếu con có điểm Lexile là 700L, vùng tối ưu để lựa chọn sách sẽ là từ 750L đến 800L.
Lưu ý:
- Quan sát phản ứng của trẻ: Theo dõi thái độ và phản ứng của trẻ khi đọc sách. Nếu trẻ gặp nhiều khó khăn, hãy lựa chọn những cuốn sách có điểm Lexile thấp hơn.
- Kết hợp nhiều yếu tố: Ngoài điểm Lexile, ba mẹ cũng nên cân nhắc đến sở thích, độ tuổi, chủ đề yêu thích và mục tiêu đọc của trẻ.
- Sử dụng công cụ trực tuyến để tra cứu sách: Find a Book (lexile.com), trang web chính thức của Lexile cung cấp công cụ tìm kiếm sách theo điểm Lexile, thể loại, tác giả, chủ đề…
Gợi ý một số tựa sách kèm số đo Lexile tương ứng
Mức độ dễ (dưới 500L):
- The Cat in the Hat (Dr. Seuss): 430L – Câu chuyện hài hước với vần điệu vui nhộn, phù hợp cho trẻ mới bắt đầu đọc.
- Click, Clack, Moo: Cows That Type (Doreen Cronin): 470L- Truyện kể về những chú bò biết đánh máy và đòi hỏi quyền lợi, mang đến tiếng cười và bài học ý nghĩa.
Mức độ trung bình (500L – 1000L):
- Charlotte’s Web (E.B. White): 680L – Câu chuyện cảm động về tình bạn giữa cô nhện Charlotte và chú heo Wilbur
- The Chronicles of Narnia: The Lion, the Witch and the Wardrobe (C.S. Lewis): 940L – Hành trình phiêu lưu kỳ ảo của những đứa trẻ đến vùng đất Narnia
- Wonder (R.J. Palacio): 790L – Câu chuyện về cậu bé Auggie Pullman với khuôn mặt dị biệt và hành trình hòa nhập với bạn bè
- Harry Potter and the Sorcerer’s Stone (J.K. Rowling): 880L – Khởi đầu cho chuyến phiêu lưu kỳ diệu của cậu bé phù thủy Harry Potter.
Mức độ khó (trên 1000L):
- The Hobbit (J.R.R. Tolkien): 1000L – Cuốn sách giả tưởng kinh điển về chuyến phiêu lưu của người Hobbit Bilbo Baggins
- Pride and Prejudice (Jane Austen): 1030L – Câu chuyện tình yêu lãng mạn và hài hước giữa Elizabeth Bennet và Mr. Darcy.
Nếu thang đo Lexile giúp ba mẹ “đo lường” khả năng đọc hiểu của con, thì Phonics chính là “chiếc chìa khóa” mở ra cánh cửa ngôn ngữ tiếng Anh cho trẻ. Vậy Phonics là gì và tại sao nó lại quan trọng đến vậy?
Phonics – Chìa khóa giúp trẻ đọc viết tiếng Anh như người bản xứ
Phonics là gì?
Đây là một phương pháp dạy-học đọc viết tiếng Anh theo cách của người bản xứ. Khi học Phonics, trẻ sẽ được học về âm và cách nối các âm đó lại với nhau (đánh vần). Nhờ vậy, trẻ có thể đọc – viết tự lập, giảm thiểu sự phụ thuộc vào trí nhớ và nghe, đọc lại từng từ hoặc chép nhiều lần để nhớ.
Có nhiều chương trình dạy-học Phonics trong đó Jolly Phonics là chương trình nổi bật, ưu việt đến từ Anh Quốc. Jolly Phonics giúp trẻ có thể đọc viết tự lập 80% từ vựng tiếng Anh đồng thời phát triển toàn diện 4 kỹ năng nghe, nói, đọc, viết. Jolly Phonics dạy trẻ cách đọc-viết của từng âm, ghép âm và đánh vần, từ đó xây dựng nền tảng đọc-viết vững chắc.
Điểm cộng của Jolly Phonics chính là tích hợp phương pháp học thông qua đa giác quan. Trẻ được tham gia các trò chơi và hoạt động sáng tạo, kích thích phản xạ và nuôi dưỡng sự tự tin. Học mà chơi, chơi mà học, trẻ sẽ tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên và say mê khám phá ngôn ngữ.
Với Jolly Phonics, trẻ không chỉ học tiếng Anh “nhàn” hơn, tiết kiệm thời gian học tập mà còn tự tin giao tiếp, tận dụng khai phá hết tiềm năng.
Xem thêm: Tại sao nói Jolly Phonics giúp phát triển 4 kỹ năng Tiếng Anh?
Kết luận
Thang đo Lexile là một công cụ hữu ích giúp ba mẹ đánh giá chính xác năng lực đọc hiểu của con, từ đó lựa chọn tài liệu học tập phù hợp. Ba mẹ hãy kết hợp sử dụng thang đo Lexile với phương pháp, chương trình học phù hợp. Đặc biệt là chương trình Jolly Phonics sẽ xây nền tảng vững chắc đồng thời nuôi dưỡng sự tự tin, chủ động.
Đăng ký học và trải nghiệm miễn phí ngay hôm nay!
- Trung tâm anh ngữ Light Up
- Hotline: 0929.822.688
- Fanpage: https://www.facebook.com/LightUp86
- Group: https://www.facebook.com/groups/jollyphonicssuekid
- TikTok: https://www.tiktok.com/@jollyphonicsvietnam_
- YouTube: https://www.youtube.com/@lightup86
- Email: Tienganhsuekid@gmail.com
